Điều 4 Hiến pháp ghi rằng :
1- Đảng cộng sản Việt Nam, đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam, đại biểu trung thành quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, theo chủ nghĩa Mác - Lê Nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội.
2- Mọi tổ chức của Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật.Điều 4 dự thảo sửa đổi Hiến pháp ghi rằng :
1. Đảng Cộng sản Việt Nam, đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội.
2. Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình.
3. Các tổ chức của Đảng và đảng viên hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật.
Rất nhiều ý kiến tranh luận xem coi có nên bỏ điều này trong hiến pháp hay không hoặc phải chỉnh sửa như thế nào mới phù hơp. Tôi cũng xin có ý kiến như thế này :
1. Nên nói theo đúng tinh thần thực tế đang xảy ra là Đảng cầm quyền là đảng lãnh đạo độc quyền nhà nước và xã hội - điều 4 không ghi việc độc quyền (hoặc duy nhất này). Nên ý kiến đúng là Đảng cầm quyền (đảng cộng sản) có nên độc quyền lãnh đạo nhà nước hay không ? Có 3 lý do để dẫn đến quyết định đảng có nên lãnh đạo độc quyền nhà nước và xã hội hay không :
Yếu tố thứ nhất liên quan đến văn hóa : gần bốn ngàn năm giữ nước tạo cho dân tộc ta một nét văn hóa riêng biệt mà gọi tạm là văn hóa chiến tranh. Văn hóa chiến tranh ăn sâu vào cách hành xử của con người Việt nam ngay cả trong thời bình. Văn hóa chiến tranh đó thể hiện qua mối quan hệ với cấp trên là chỉ tuân thủ, tôn trọng và chấp hành mệnh lệnh một cấp trên duy nhất. Trong chiến tranh là phải vậy nhất là những cuộc chiến của dân tộc ta là cuộc chiến chống những kẽ xâm chiếm hùng mạnh hàng đầu thế giới. Văn hóa này còn được tô đậm bởi chế độ phong kiến dân tộc của nước ta.
Yếu tố thứ hai liên quan đến chiến tranh : bất kỳ khi nào đất nước không đoàn kết quanh một vị vua hoặc một lãnh tụ kiệt xuất thì lúc đó ta chắc chắn mất nước. Kẽ thù chúng ta hùng mạnh đến mức chỉ cần không thống nhất được trong các quyết định chiến lược thì sai lầm rất khó để sửa chữa. Khi còn đứng bên bờ vực chiến tranh là phải bảo đãm đất nước thống nhất, trên dưới một lòng. Yếu tố thứ hai được thể hiện trong giai đoạn này không phải là bọn xâm lược Trung quốc mà là chính nước Mỹ. Nước Mỹ hùng mạnh đến giờ vẫn chưa chính thức thừa nhận mình thua và sai trong cuộc chiến tranh với Việt nam. Trong lòng nước Mỹ, cuộc chiến tranh Việt nam vẫn chưa kết thúc, với việc nhà nước Mỹ sử dụng con dao 2 lưỡi, một mặt công nhận chính thể nước Việt nam, một mặt vẫn ủng hộ những tàn dư chính thể cũ. Chẳng có người lãnh đạo nước Việt nam nào mà không lo toàn bộ thành quả cuộc chiến tranh đòi độc lập của dân tộc bị xóa bỏ khi lực lượng của chính thể cũ quay lại nhất là lực lượng đó được sự ủng hộ trực tiếp của nước Mỹ.
Yếu tố thứ ba liên quan đến trình độ dân trí.
2. Các quy định trong điều 4 - Hiến pháp cũng không rõ ràng :
Phần thứ nhất : Đọc kỹ điều 4 trong Hiến pháp không có quy định nào quy định chỉ một đảng cộng sản được quyền lãnh đạo đất nước. Điều 4 chỉ thừa nhận đảng cộng sản là lực lượng lãnh đạo nhưng không ghi rằng đảng là "lãnh đạo duy nhất" hoặc "lãnh đạo cao nhất". Cần phân định rõ việc lãnh đạo, lãnh đạo cao nhất, và lãnh đạo duy nhất. Nếu là lãnh đạo duy nhất thì chỉ duy có một đảng cộng sản lãnh đạo, tất cả các đảng khác đều không được tham gia lãnh đạo đất nước (như tình hình hiện giờ). Nếu là lãnh đạo cao nhất là đảng sẽ chiếm giữ những ghế cao nhất trong một bộ máy hành chánh vd cấp trung ương là chủ tịch nước, chủ tịch quốc hội, thủ tướng, ở cấp tỉnh là chủ tịch tỉnh, lãnh đạo cao nhất không phải lãnh đạo duy nhất và những cấp lãnh đạo khác có thể dành cho đảng khác. Nếu chỉ là lãnh đạo không thôi thì đảng được nắm (VD) thượng viện, hoặc có sẳn 40/300 ghế của đại biểu quốc hội, hoặc nắm giữ một số vị trí nào đó trong chính phủ và cũng chỉ thế thôi, những vị trí khác sẽ do đảng khác nắm. Để đúng, trong hiến pháp nên quy định rõ đảng cộng sản là lực lượng lãnh đạo duy nhất.
Phần thứ nhất : Đọc kỹ điều 4 trong Hiến pháp không có quy định nào quy định chỉ một đảng cộng sản được quyền lãnh đạo đất nước. Điều 4 chỉ thừa nhận đảng cộng sản là lực lượng lãnh đạo nhưng không ghi rằng đảng là "lãnh đạo duy nhất" hoặc "lãnh đạo cao nhất". Cần phân định rõ việc lãnh đạo, lãnh đạo cao nhất, và lãnh đạo duy nhất. Nếu là lãnh đạo duy nhất thì chỉ duy có một đảng cộng sản lãnh đạo, tất cả các đảng khác đều không được tham gia lãnh đạo đất nước (như tình hình hiện giờ). Nếu là lãnh đạo cao nhất là đảng sẽ chiếm giữ những ghế cao nhất trong một bộ máy hành chánh vd cấp trung ương là chủ tịch nước, chủ tịch quốc hội, thủ tướng, ở cấp tỉnh là chủ tịch tỉnh, lãnh đạo cao nhất không phải lãnh đạo duy nhất và những cấp lãnh đạo khác có thể dành cho đảng khác. Nếu chỉ là lãnh đạo không thôi thì đảng được nắm (VD) thượng viện, hoặc có sẳn 40/300 ghế của đại biểu quốc hội, hoặc nắm giữ một số vị trí nào đó trong chính phủ và cũng chỉ thế thôi, những vị trí khác sẽ do đảng khác nắm. Để đúng, trong hiến pháp nên quy định rõ đảng cộng sản là lực lượng lãnh đạo duy nhất.
Phần thứ hai - ghi đảng cộng sản là lực lượng lãnh đạo duy nhất cũng khó, bởi vì giả sử trong đảng có một nhóm bất đồng, đứng ra hoặc tách ra thành lập một đảng khác, đương nhiên lúc đó đảng này cũng là đảng cộng sản. Vậy có quyền có hai đảng cộng sản (hoặc nhiều hơn) cùng hoạt động hay không. Đến đây nhiều người biện luận rằng đảng cộng sản chỉ có một, bởi vì người đại điện cho giai cấp công nhân chỉ có một. Vậy nếu chỉ một trong hai đảng cộng sản mới đủ tư cách lãnh đạo, thì phải xem xét vế thứ hai. Đảng nào mới chính là đảng cộng sản. Ta biết trong luận điểm của Mác - Lênin, đảng cộng sản phải là đội tiên phong của giai cấp công nhân, tức là đa phần những người lãnh đạo phải xuất thân từ giai cấp công nhân và được chính giai cấp công nhân bầu chọn. Nếu một vị đại biểu nào nằm trong công đoàn (được mệnh danh là đại điện cho công nhân (người lao động)) thành lập một đảng và tự phong là đảng cộng sản thì sự việc thật khó phân xử về việc ai là người lãnh đạo. Tôi nghĩ nên ghi rõ "đảng cầm quyền và đảng kế thừa hợp pháp của đảng cầm quyền là lực lượng lãnh đạo duy nhất Nhà nước và xã hội".
Phần thứ ba nên bỏ khúc "đảng là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đội tiên phong của nhân dân lao động, của dân tộc Việt nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc" nghe giống như một khẩu hiệu . Đội tiên phong, đại biểu là phải được bầu chọn. Chả ai tự phong cho mình chức tiên phong hoặc là đại biểu. Đại biểu là người đại diện một nhóm người qua bầu chọn, còn tiên phong là anh phải chính là người trong nhóm đó. Ví như đại biểu giai cấp công nhân là anh được giai cấp công nhân biểu quyết để chọn và nếu là đội tiên phong thì bản thân người tiên phong phải là công nhân. Còn đảng cầm quyền của ta đâu phải do giai cấp công nhân bầu chọn, đồng thời những người lãnh đạo (đa số) của ta cũng không phải là công nhân hoặc xuất phát từ chính giai cấp công nhân.
Từ 2 phân tích trên, điều 4 nên ghi gọn lại như sau :
Đảng cầm quyền là lực lượng lãnh đạo duy nhất Nhà nước và xã hội Việt nam trong thời chiến tranh.
Ngoài ra nên thêm 2 phần mới vào trong điều 4 như sau :
Xét thấy chiến tranh có đe dọa đất nước hay không, khi có quyết định của Chủ tịch nước hoặc trên 1/2 số thành viên trong Quốc hội, sẽ thực hiện trưng cầu dân ý về việc đảng cầm quyền chấm dứt hay bắt đầu trong việc là lãnh đạo duy nhất Nhà nước và xã hội.
Và theo tình hình hiện tại nên tổ chức cuộc trưng cầu dân ý về việc đảng cầm quyền có nên tiếp tục hay không việc là "lãnh đạo duy nhất" Nhà nước và xã hội Việt nam.